“Meer inzicht in mobiliteitsstandaarden door inventarisatie en volwassenheidsanalyse”
Het Nationaal Toegangspunt Mobiliteitsdata (NTM) is de plek waar overheden en marktpartijen mobiliteitsdata kunnen publiceren, vinden en gebruiken over bijvoorbeeld (water)wegen, openbaar vervoer, parkeren en deelmobiliteit. NTM heeft als doel om alle mobiliteitsdata in Nederland op één plek bekend, op federatieve wijze beschikbaar, bruikbaar en betrouwbaar te maken. Dat doet ze samen met partners die ervaren zijn op dat gebied. KienIA ging in opdracht van het NTM aan de slag met de inventarisatie van standaarden binnen het mobiliteitsdomein, maakte een volwassenheidsanalyse en gaf advies.
Elles de Vries van KienIA: “Het NTM is een relatief nieuw platform, geïnitieerd vanuit de Europese wetgeving. Het NTM bewaakt waar nodig dat de juiste standaard wordt toegepast conform de Europese en Nederlandse wetgeving. Daarnaast adviseert het NTM en denkt het mee over benodigde aanpassingen in standaarden op basis van de behoefte uit het domein. Voor wat betreft standaardisatie in het mobiliteitsdomein is er nog een weg te gaan. We zijn blij om hier in opdracht van het NTM aan te kunnen bijdragen door de huidige standaarden onder de loep te nemen.”
Eén overzicht
Maryse Bücking, Informatiearchitect bij het NTM: “Als Informatiearchitect houd ik me bezig met de interoperabiliteit tussen standaarden in het mobiliteitsdomein. Een van mijn taken is hierbij om een overzicht van die standaarden te creëren. Zo weten we waar we het over hebben, welke standaarden er allemaal zijn en op welke gebieden er nog standaarden nodig zijn. We maakten al eerder een overzicht van de standaarden, maar dit willen we jaarlijks vernieuwen. Daarbij gaf de community Deelmobiliteit en MaaS (mobility as a service) aan behoefte te hebben aan meer overzicht. En op het gebied van elektrische voorzieningen (EV) ontbrak dit inzicht nog volledig.”
Het NTM vroeg KienIA om een nieuw overzicht van de standaarden te maken. “Eerder werkten we hiervoor al samen met een ander bureau. Om steeds vanuit andere invalshoeken te kijken en hiervan te kunnen leren, zochten we nu bewust naar een andere partij met een andere visie”, vertelt Maryse. “Van meerdere kanten werd de naam van KienIA genoemd. Tijdens de kennismaking was er een klik en we besloten KienIA te vragen een inventarisatie van de standaarden te maken.”
Drie producten
KienIA ging in opdracht van het NTM aan de slag met drie eindproducten: de inventarisatie van de standaarden, een volwassenheidsanalyse en een two-pager met advies en inzichten. Steven Strikkers van KienIA: “Het NTM vroeg ons om de inventarisatie te maken in markdownfiles – een type format dat door alle internetpagina’s gelezen kan worden. Hiermee kan de inventarisatie gemakkelijk worden gebruikt op de website van het NTM. Wij zijn bij de inventarisatie een stapje verder gegaan door een tool te gebruiken die ook de samenhang tussen standaarden visueel weergeeft.”
Steven vervolgt: “We gingen eerst aan de slag met de standaarden in de domeinen van het openbaar vervoer, de logistiek, op het gebied van EV en MaaS en deelmobiliteit. Daarnaast hebben we ook weg- en infrastandaarden meegenomen, omdat die vaak in de andere domeinen terugkwamen. Vervolgens relateerden we deze standaarden aan elkaar, met een visual als resultaat. In deze visual kun je per standaard doorklikken en informatie vinden zoals een omschrijving, de governance, de betrokken beheerpartijen, de verhouding tot andere standaarden en de regelgeving. Daarnaast laat de visual zien hoe standaarden samenhangen: welke standaarden zijn direct aan elkaar gelinkt en welke definities zijn hieraan gelinkt? Door dit overzicht krijg je inzicht, je ziet bijvoorbeeld welke standaarden centraal staan binnen de verschillende domeinen en welke weinig raakvlak lijken te hebben met anderen. Door de visual krijg je dus een goede indicatie van de verhoudingen en zie je waar veel of juist weinig gebeurt.”
Geen statisch rapport
Elles vertelt verder: “Daarnaast voerden we een volwassenheidsanalyse uit. Hierbij bekeken we de verschillende standaarden en bepaalden we op basis van een volwassenheidsmatrix de mate van volwassenheid. Hierbij keken we bijvoorbeeld naar de adoptie, governance, techniek, documentatie en borging, om hier vervolgens een waardeoordeel aan te koppelen. Tot slot maakten we een two-pager met al onze bevindingen en advies.”
“Een van onze eisen was dat we geen statisch rapport wilden”, vertelt Maryse. “Dat gaat een kast in en niemand kijkt er meer naar. In plaats daarvan wilden we de informatie in een wiki-achtige omgeving ontsluiten, om intern bij NTM te gebruiken. KienIA heeft invulling gegeven aan deze wens en hierbij gebruikgemaakt van Obsidian, een tool die wij toevallig vaker gebruiken bij NTM. Missie volbracht dus.”
Fijne wisselwerking
De samenwerking met KienIA was goed, vindt Maryse. “De manier van werken van KienIA is prettig en professioneel. De medewerkers luisteren goed en communiceerden regelmatig over het verloop van het project. Ook waren ze niet bang om ons vragen te stellen en samen te sparren, bijvoorbeeld over de volwassenheidsmatrix. Dit vind ik belangrijk, want hierdoor had KienIA onze wensen en doelen echt goed in beeld en kon het bureau een oplossing bieden die hier goed bij past.”
De primaire doelstelling van het NTM is om data in het mobiliteitsdomein vindbaar te maken. Daarbij wordt ook aangegeven in welke standaard de data is aangeboden. Met de geleverde producten is het daarnaast mogelijk inzicht te krijgen in de toegepaste standaard. Maryse: “We hebben hierdoor meer inzicht in de standaarden, zeker op het gebied van deelmobiliteit, MaaS en EV. Door dit project is er bovendien interactie ontstaan over standaarden, hun domein en governance. Hierdoor weten we beter waarop we moeten inzetten bij standaarden en beschikken we over strategische handvatten om beslissingen te nemen. Met name op het gebied van deelmobiliteit en MaaS was dit een belangrijke wens. Hiermee kunnen we verder aan de slag.”