Modelgebaseerd ontwerpen biedt veel voordelen. Informatie staat met deze manier van ontwerpen op één plek en kan van hieruit gemakkelijk beheerd worden. Dit maakt het werk efficiënter én leuker. Tegelijkertijd moeten projecten en organisaties wel passen bij deze manier van werken. KienIA bepaalt samen met jou, in welke vorm modelgebaseerd ontwerpen meerwaarde kan bieden. In dit artikel delen onze collega’s Koen Pijpers en Bram Kok hun kijk op modelgebaseerd ontwerpen en vertellen wanneer het interessant is om hiervoor te kiezen.
Bram en Koen vertellen: “Modelgebaseerd ontwerpen heeft hetzelfde doel als documentgebaseerd ontwerpen, maar je gebruikt een ander gereedschap. Dit is in een aantal gevallen interessant. Wanneer we een ontwerp maken voor bijvoorbeeld een waterzuivering, stellen we verschillende documenten op met eisen, de knelpunten van het huidige systeem, enzovoorts. Naarmate het project vordert, zijn er vaak tientallen verschillende documenten. Het wordt dan lastig om de samenhang hiertussen te zien. Modelgebaseerd ontwerpen biedt in zo’n geval uitkomst. De complexiteit van alle te ontwerpen onderdelen wordt beheersbaar, doordat je naar één bron verwijst. Wanneer je informatie op één plaats aanpast, zie je direct waar door deze wijziging nog meer aanpassingen nodig zijn, of worden deze zelfs automatisch verwerkt.”
“Modelgebaseerd ontwerpen moet organisaties helpen complexiteit te doorgronden en vast te leggen. Daarom kiezen wij voor een te begrijpen schrijfstijl in plaats van een door een computer te simuleren stijl waar weinigen mee kunnen werken. Let wel: aan een goed modelgebaseerd ontwerp, liggen dezelfde ingrediënten ten grondslag als aan een goed documentgebaseerd ontwerp. Als deze er niet zijn, lost een model dat niet magischer wijs op. Deze vorm van ontwerpen verandert niets aan je creatieve ontwerpproces, enkel aan de vastlegging. Een whiteboardschets is nog steeds even nuttig.”
Redenen om te kiezen voor modelgebaseerd ontwerpen
Er zijn verschillende redenen om te kiezen voor modelgebaseerd ontwerpen in plaats van documentgebaseerd ontwerpen:
- Standaardisatie – Wanneer entiteiten meerdere keren worden ingezet, kan modelgebaseerd werken helpen om de standaard te borgen. Wanneer je bijvoorbeeld 700 pompen met dezelfde eigenschappen in een areaal hebt, wil je na een definitieaanpassing niet 700 wijzigingen hoeven doorvoeren. Met modelgebaseerd ontwerpen pas je met één druk op de knop de ontwerpen van alle pompen aan. Dit zorgt voor traceerbaarheid, herbruikbaarheid en bovenal consistentie.
- Complexe ontwerpen – Bij complexe ontwerpen is traceerbaarheid van vereisten een probleem. De puzzel wordt al snel te groot. Wanneer je dit steeds terug moet zoeken in documenten verlies je tijd en het overzicht. Het model helpt om overzicht te creëren: de gemaakte onderlinge relaties geven duidelijkheid en zorgen voor traceerbaarheid. Dit leidt tot een hogere kwaliteit en eenvoudigere aanpassingen in de ontwerp- en beheerfase.
- Beheer – Eén bron van waarheid zorgt voor eenvoudiger beheer. Het model biedt inzicht in onderdelen, verbindingen en eisen hieraan. Hierbij is het wél zaak om het model goed bij te houden. Wanneer je na een aantal jaar zaken vervangt, moeten de eigenschappen in het model worden gewijzigd. Dat vraagt om een toekomstvisie bij de mensen die hiervoor verantwoordelijk zijn.
Draagvlak binnen de organisatie
Niet alleen een project moet zich lenen voor modelgebaseerd ontwerpen, ook binnen de organisatie moet er draagvlak voor zijn. Koen: “Een nieuwe manier van werken stuit nogal eens op weerstand. Dat is bij modelgebaseerd ontwerpen niet anders. Deze nieuwe manier van ontwerpen vraagt bovendien best wel wat van organisaties. Om hier een succes van te maken is het belangrijk dat zij openstaan voor deze nieuwe werkwijze en ook bereid zijn om hier tijd in te steken en hun werkwijze aan te passen. Vanzelfsprekend bieden wij ondersteuning bij het opstellen van het model en het inrichten van de omgeving. Vervolgens gaat de organisatie dit dragen en borgen. Gebruikers met voldoende kennis die hier ook daadwerkelijk mee aan de slag gaan zijn hierbij de sleutel tot succes.”
Een duidelijk verhaal
“Bij KienIA hebben we inmiddels vanuit verschillende projecten ervaring met modelgebaseerd ontwerpen”, vertelt Koen.” We leerden in de praktijk wat werkt en wat juist niet, door fouten te maken en hiervan te leren. Onze kennis en ervaring passen we graag toe bij klanten.” Bram vult aan: “Wij vinden het belangrijk dat onze klanten begrijpen wat wij doen. Daarom maken wij modelgebaseerd werken behapbaar en nemen we klanten mee gedurende het project, zodat zij straks zelf ook met het model uit de voeten kunnen. Bovendien kiezen we alleen voor modelgebaseerd ontwerpen als dit ook daadwerkelijk bij het project en de klant past. Zo weten we zeker dat we hier ook een succes van kunnen maken. In dat geval is modelgebaseerd ontwerpen een prachtige manier om doelen te realiseren.”
Is modelgebaseerd ontwerpen ook interessant voor jouw project of organisatie? Laten we samen verkennen waar het concreet aan bij kan dragen. Neem contact op met Koen Pijpers via koen.pijpers@kienia.nl en Bram Kok via bram.kok@kienia.nl.